11.SPOTkania Teatrów Młodych

27-28 lutego 2010

HANNA BALTYN podsumowuje 11.SPOTkania Teatrów Młodych:

Oglądając i oceniając przegląd teatrów amatorskich organizowany dorocznie w Domu Kultury Zacisze zawsze najbardziej zaciekawia mnie obraz świata, który wyłania się z pracy artystycznej młodych ludzi, zainteresowań ich samych oraz instruktorów, którzy wybierają bądź sami tworzą literacką materię. Bo sceneria jest tu na ogół drugorzędna, skromna i umowna – wystarczy stół, parę krzeseł i rekwizytów – i już można grać. Zresztą nadmierne rozbuchanie w tym względzie bywa ryzykowne (żeby wspomnieć tylko niezamierzoną przygodę z zastawką spadającą w finale na głowy wykonawców „Skrzypka opętanego” Grupy Teatralnej Punkt z XIII LO w Warszawie).
Jeśli chodzi o teksty, to zastanawiać musi fakt, że większość amatorskich grup woli je pisać i składać sama, nie szukając literackiej podpórki. Na 13 spektakli jedynie jeden sięgnął do scenariusza pisanego dla teatru (myślę o zbiorowym „protest-songu” „A po dniu nastaje noc” według Tima Etchellsa, wystawionego przez Studio Teatralne Siódemka z liceum w Bydgoszczy). Pięć było adaptacjami prozy lub tekstów poetyckich, a tzw. większa połowa to kreacje własne. Tematyką, jaka w nich dominuje, jest czarna, mroczna, ponura. Mamy więc śmierć – samobójczą lub zadawaną innym, przemoc w rodzinie i jej rozpad, anoreksję, nieletnią prostytucję, molestowanie w szkole i w domu, naukę obłudy, poszarpane więzi między światem młodych i dorosłych, eskapizm, ucieczkę w szaleństwo czy używki. Na dobrą sprawę jedynymi spektaklami, jakie niosły w sobie nutę optymizmu czy humoru, były „Adam i Ewa” według Marka Twaina Teatru Beznazwy z Domu Kultury Włochy, podszyte cienkim humorem rodzajowym,, zdecydowanie „białe” widowisko „Już odeszła ta miłość…” Młodzieżowego Studia Teatralnego Zacisze według Hrabala, oniryczny dwuosobowy spektakl „Usnąć” według scenariusza Kingi Madej grupy Baza 50 z Domu Kultury Praga. Elementy humoru, podszytego ironią ale i tragizmem, miały w sobie „ Ćwiczenia z Plath: ul” (Grupa Teatralna Czerwień z DK Staroniwa w Rzeszowie – wykonawczynie Agnieszka Grębosz i Monika Mróz jak rozdwojona Sylwia Plath otrzymały zresztą główne nagrody aktorskie) oraz „M” z Teatru Bocznego w Lublinie według „Małża” Marty Dzido – monodram Anny Biernackiej, który wywalczył Grand Prix. Zasłużenie, bo zarówno za aktorstwo, jak adaptację tej dobrze puentującej rzeczywistość, „korporacyjnej” powieści o bezskutecznym poszukiwaniu pracy , reżyserię Karola Rębisza i adekwatne wykorzystanie środków multimedialnych.
Dlaczego nikt się nie chce na scenie śmiać, cieszyć i bawić? Nie wiem, bo po spotkaniu i rozmowie z wykonawcami jednego z najbardziej przygnębiających przedstawień, stojącej na pograniczu dramy (by nie powiedzieć psychodramy) „Pasji wg św. Any” ARLETeatr z III LO w Bydgoszczy, prowadzonego przez Arletę Szatkowską okazało się, że młodzież po wyrzuceniu z siebie tego, co najbardziej boli, potrafi się bawić, szaleć, wygłupiać i śmiać, całkiem szczerze i niewymuszenie. Jako widz pragnęłabym i tę jasną stronę Mocy zobaczyć na scenie, nie zaś wyłącznie nieszczęśliwych i połamanych więźniów imperium Lorda Vadera.
Co do uwag ogólnych, to niezłą pracę nad ruchem dużych grup wykazały zespoły z Bydgoszczy (Wiesław Kowalski, instruktor „Siódemek” otrzymał zresztą – nie pierwszą już na SPOT-cie - nagrodę reżyserską), z Zacisza (13 ślicznych dziewczyn musi jednak bardziej przyłożyć się do dykcji), Krzesiwo z Ośrodka Szkolno-Wychowawczego dla dzieci Słabo Widzących z Warszawy („To tylko teatr”) oraz zespół Opanuj się Stowarzyszenia na Rzecz Młodzieży Tczewskiej.
Aktorsko najlepiej wypadły dziewczyny – dojrzała, świadoma warsztatu, inteligentnie interpretująca tekst Anna Biernacka, oba – wymienione wyżej – wcielenia Sylwii Plath oscylujące subtelnie między liryzmem a śmiertelną rozpaczą, Kinga Madej i Sylwia Prandol w „Usnąć” (jedyna to sztuka, w której zabójcze pigułki zostały odrzucone, nie połknięte) i świeży, wymagający pracy ale i budzący nadzieje zespół „Już odeszła ta miłość…”, gdzie każdy z kilkunastu mini-monologów miał swoją dynamikę i osobisty wyraz.
To wszystko, co tu zostało powiedziane, nie jest wyrazem mojej tęsknoty za farsowym rechotem, ale, jak trafnie ujęła to zasiadająca również w jury Aneta Płuszka (sama doświadczona instruktorka) tęsknoty za pewną równowagą w przyrodzie – a także i w sztuce, w teatrze. Bo tam, gdzie czarne, jest i białe, życie jest migotliwe, jest huśtawką, nie zaś czarnym tunelem, w którym jeśli już widać światła, to tylko pociągu, a lokomotywa zaraz nas przejedzie. Zaglądajcie więc pod podszewkę, drodzy aktorzy, podnieście wzrok znad komputerów i zobaczcie, że świat ma trzy wymiary, trawa jest zielona i śpiewają ptaki, które nie muszą być konkurencją dla MP4. Uwierzcie nie tylko w siłę interwencyjnego reportażu, ale i w siłę metafory. Nie bójcie się dramatów i literatury, bo bywa naprawdę dobra. I bądźcie prawdziwi, mówcie własnym głosem, bo to najbardziej na scenie przekonuje i jest najpiękniejszą z teatralnych przygód, i dla was, i dla waszych widzów.

Drodzy Państwo, podczas 11.SPOTkań Teatrów Młodych zaprezentowało się 13 amatorskich zespołów teatralnych z całej Polski. W ciągu dwóch dni poznaliśmy młodych i utalentowanych ludzi kochających teatr. Ich interpretacje dostarczyły nam wielu emocji, za co serdecznie dziękujemy. Tegoroczne spektakle oceniali Hanna Baltyn, Aneta Płuszka i Piotr Furman. W imieniu jurorów i własnym składamy gratulacje zwycięzcom 11.SPOTkań Teatrów Młodych:

GRAND PRIX Teatr Boczny, Anna Biernacka – spektakl „M”, Pracownia Off Centrum Kultury w Lublinie – 750 zł

NAGRODA ZA REŻYSERIĘ Wiesław Kowalski, spektakl „A po dniu nastaje noc”, Studio Teatralne Siódemka, VII LO w Bydgoszczy – 500 zł.

NAGRODA ZA INSCENIZACJĘ spektakl „Już odeszła ta miłość…” w wykonaniu Młodzieżowego Studia Teatralnego z Domu Kultury „Zacisze” – 500 zł

NAGRODA AKTORSKA 2x
Agnieszka Grębosz – 500 zł
Monika Mróz – 500 zł
za rolę Sylvii Plath w spektaklu „Ćwiczenia z Plath:ul” przygotowanym przez grupę teatralną Czerwień z Osiedlowego Domu Kultury „Staroniwa” w Rzeszowie.

WYRÓŻNIENIA
1. Wyróżnienie dla Katarzyny Pawłowskiej „Ewy” za wdzięk i wyrazistość sceniczną – spektakl „Adam i Ewa” w wykonaniu Teatru Beznazwy z Domu Kultury „Włochy” – 250 zł
2. Wyróżnienie dla Agnieszki Lemańskiej „Any” za prawdę emocjonalną w aktorskiej realizacji trudnego tematu – spektakl „Pasja wg św. Any” w wykonaniu ARLETeatru z III LO w Bydgoszczy – 250 zł.
3. Wyróżnienie dla zespołu Opanuj się – spektakl „Ania” za plastykę ruchu i taniec „Manamana”. Stowarzyszenie na Rzecz Młodzieży Tczewskiej – 250 zł.
4. Wyróżnienie dla zespołu Krzesiwo i spektakl „To tylko teatr” nie tylko za teatr. Ośrodek Szkolno Wychowawczy dla Dzieci Słabo Widzących w Warszawie – 250 zł.
5. Wyróżnienie dla zespołu Baza 50 za czerwoną nić, która pomaga wyjść z mrocznego labiryntu. Spektakl „Usnąć”, Dom Kultury „Praga” – 250 zł.
 

Teatry, które zaprezentowały w tym roku swoje przedstawienia:
SOBOTA 27.02.2010
„Już odeszła ta miłość”, Młodzieżowe Studio Teatralne, Dom Kultury „Zacisze”
„Zerwana struna”, Teatr z Drewnianej, ZS nr 69 w Warszawie
„Skrzypek opętany”, Grupa Teatralna Punkt, XIII LO w Warszawie
„Pasja wg św. Any”, ARLETeatr, III LO w Bydgoszczy
„Usnąć”, Baza 50, Dom Kultury „Praga” w Warszawie
„A po dniu nastaje noc”, Studio Teatralne Siódemka, VII LO w Bydgoszczy

NIEDZIELA 28.02.2010
 „To tylko teatr”, Krzesiwo, Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla Dzieci Słabo Widzących w Warszawie
„Adam i Ewa”, Teatr Beznazwy, Dom Kultury „Włochy”
„Strona 44”, Teatr Pierwszego Kontaktu, Dom Kultury Błonie w Lublinie
„Ćwiczenia z Plath:ul”, Grupa Teatralna Czerwień, Osiedlowy Dom Kultury „Staroniwa” w Rzeszowie
„Ania”, Zespół Opanuj się, Stowarzyszenie na Rzecz Młodzieży Tczewskiej
Przerwa obiadowa
„M”, Teatr Boczny, Pracownia Off Centrum Kultury w Lublinie
„Boże oczy”, Teatr Mamrocząc

Jak co roku 11.SPOTkaniom Teatrów Młodych towarzyszyło otwarcie wystawy plakatów teatralnych z kolekcji Sylwestra Marzocha. Kacper Marzoch wygłosił krótki wykład na temat głównego wątku wystawy, czyli „SZEKSPIRA W PLAKACIE”. Kacper Marzoch jest synem Sylwestra Marzocha i kontynuatorem wielkiej pasji kolekcjonerskiej. Plakat do wystawy i SPOTu zaprojektował Jerzy Skakuń.