„Jan Młodożeniec – plakaty teatralne”
28 lutego-25 marca 2009 r.
Wystawa plakatów pochodzących z kolekcji Sylwestra Marzocha.
JAN MŁODOŻENIEC
Jeden z najwybitniejszych twórców polskiej szkoły plakatu. Autor ponad 400 plakatów, okładek książkowych, ilustracji, rysunków. Wybitny projektant graficzny i malarz.
Urodził się 8 listopada 1929 roku w Warszawie, zmarł 12 grudnia 2000 roku. Syn futurystycznego poety Stanisława Młodożeńca. W latach 1948-55 studiował grafikę i plakat w Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych na ul. Myśliwieckiej w Warszawie (przemianowanej później na Akademię Sztuk Pięknych) w pracowni prof. Henryka Tomaszewskiego, u którego uzyskał dyplom.
Zdobywca wielu nagród i wyróżnień w kraju i zagranicą. Był wielokrotnym laureatem konkursu "Najlepszy plakat Warszawy".
Plakat był dla niego główną formą wypowiedzi artystycznej. Do najważniejszych w jego twórczości należały plakaty filmowe, teatralne i reklamowe. Pierwszy plakat pochodził z 1951 roku i był obrazem do historycznego filmu „Praga 1948”. Od połowy lat 50. Młodożeniec stał się jednym z najbardziej cenionych twórców plakatu i grafiki książkowej. Należał do artystów kształtujących oblicze tzw. polskiej szkoły plakatu. Był artystą bardzo charakterystycznym, miał własny, indywidualny styl. Sam nazwał rodzaj plakatu, jakim się zajmował "plakatem osobowościowym". W ramach tej postawy wykonywał ręcznie liternictwo wierząc, że tak wykonana litera jest mocniej zwarta z ideą kompozycji. Litera i typografia odgrywały ważną rolę w jego twórczości. Przez użycie różnych krojów pisma i najprostszych ozdobników litery Młodożeniec tworzył ażurowe formy słów o wyraźnie lirycznej ekspresji. W wielu plakatach słowo traktowane jest przez niego jako materiał graficzny. Przenikanie się słów i obrazów, tajniki liternictwa, istotna rola czcionki w kompozycji, to wszystko odnajdujemy niemal w każdym plakacie czy rysunku Jana Młodożeńca.
Artysta lubił kolor sam w sobie. Ciągle eksperymentował, poszukiwał. Zafascynowany nowym odcieniem potrafił niestrudzenie, o różnych porach dnia, obserwować wybrany motyw. Jego plakaty są niezwykle barwne i wspaniale zharmonizowane. Odznaczają się niepodważalną logiką kompozycji, trafnością grubej, zdecydowanej kreski zamykającej płaskie plamy intensywnego i czystego koloru.
Ważniejsze wystawy indywidualne:
- 1962 - Warszawa, Galeria Kordegarda
- 1963 - Wiedeń, Galerie in der Biberstrasse
- 1969 - Warszawa, Dom Artysty Plastyka
- 1971 - Przemyśl, Muzeum Ziemi Przemyskiej
- 1978 - Berlin, Galerie am Prater
- 1979 - Poznań, Muzeum Narodowe
- 1980 - Białystok, BWA
- 1981 - Zamość, BWA
- 1983 - Lathi, Finlandia
- 1984 - Warszawa - Wilanów, Muzeum Plakatu
- 1986 - Warszawa, Galeria Młodych
- 1991 - Essen, Deutsches Plakat Museum
- 1993 - Sandomierz, Muzeum Okręgowe
- 1998 - Kraków, Galeria Zderzak