Kresy na Zaciszu – Ludzie Kresów

Wernisaż: 19 listopada 2011
Zakończenie wystawy: 2 stycznia 2012

Krzysztof Hejke profesor sztuk filmowych, fotograf i operator. Absolwent Państwowej Szkoły Filmowej Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi oraz Instytutu Fotograficznego w Pradze. Od 18 lat wykłada fotografię na Wydziale Reżyserii i Wydziale Operatorskim macierzystej uczelni.
Jego prace prezentowano na ponad 90 wystawach indywidualnych w kraju i za granicą. Jest autorem kilkunastu albumów, m. in.: Polska Romantyczna (siedmiokrotnie nagrodzonego w konkurach na najpiękniejszą książkę), Polska - Duch Ziemi (jedynej monumentalnej publikacji albumowej poświęconej polskiemu folklorowi), Katedra Lwowska obrządku łacińskiego, Tam gdzie lwowskie śpią Orlęta, Cmentarz na Rossie od świtu do zmierzchu, Cmentarz Łyczakowski w fotografii Krzysztofa Hejke, Cmentarz Bernardyński, Mazury - obrazy nostalgii, Ludy świata (autor rozdziału poświęconego Polsce), Kresy - Zapomniana Ojczyzna, Świątynie Kresów, Ludzie Kresów, Katyń - Cmentarze Katyńskie, Polesie, Huculszczyzna.
Uczestnik wypraw górskich na najwyższe szczyty kontynentów.
Od kilkunastu lat przemierza dawne Kresy RP i Syberię.

Galeria zdjęć na www.kresy.org.pl

„Dawne ziemie wschodnie Rzeczypospolitej - Kresy - jawią się jako raj utracony, szczęśliwy „kraj lat dziecinnych”, na zawsze pozostające w pamięci miejsce, gdzie kształtował się świat wartości i kanonów moralnych. Kresy to dziedzictwo kulturowe i historyczne, ludzie i wydarzenia, które utrwalały sposób postrzegania rzeczywistości. Kresy to również pamięć tragicznych losów ludzi boleśnie upokorzonych przez władzę sowiecką, dotkniętych nieszczęściem wojen i okupacji, czystek etnicznych, deportacji, bezradnych wobec utraty miejsc dających poczucie własnej tożsamości.
Kresy to przenikanie się różnych kultur i koegzystencja wielu narodów, to bogactwo pamiątek historycznych i zabytków, nierzadko o najwyższej wartości, jak wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO Stare Miasto we Lwowie, Starówka Wileńska czy rezydencja Radziwiłłów w Nieświeżu.
Kresy to miejsca pamięci ponieważ poza granicami Polski pozostały cmentarze dawnych ziem wschodnich wielonarodowej i wielokulturowej Rzeczypospolitej, wśród nich te największe - we Lwowie, Wilnie, Żytomierzu, Tarnopolu, Berdyczowie, Czerniowcach, Kołomyi, Grodnie, Dyneburgu… Są świadectwem historii, odzwierciadlają relacje społeczne, obyczajowe i wyznaniowe panujące w lokalnej wspólnocie. Cmentarz w swojej topografii jest odbiciem całego społeczeństwa, tak jak mapa odtwarza rzeźbę terenu albo krajobraz. A wreszcie cmentarz to muzeum sztuk pięknych pisał Philippe Ariès w niezwykłej książce Człowiek i śmierć.
Ale Kresy to także Polacy, którzy po zmianie granic nie opuścili swojej małej ojczyzny, trwali chroniąc język, zachowując pamięć o dziejach tych ziem, niezłomni w walce o swobodę przekonań religijnych. Egzystencja wielu spośród nich była batalią o przeżycie w trudnych warunkach ekonomicznych i pod presją nieprzychylnej władzy. To również Ci, których los zaprowadził jeszcze dalej na wschód - potomkowie zesłańców, ofiary masowych wywózek, ale i ludzie, którzy w głębi Rosji i jeszcze dalej, w Azji, szukali szansy na pracę i lepszy byt.
Krzysztof Hejke od dawna dokumentuje świat Kresów - świat, który przez lata próbowano wymazać z naszej świadomości. Czyni to w sposób niezwykły. Porusza tematy z pozoru znane - Lwów, Huculszczyzna, Polesie, Wileńszczyzna, Łatgalia… - ale miejsca te pokazuje fotografując ich barwy i światło odmienne dla pór roku, chwil dnia i nocy. Dostrzegając urodę krajobrazów, zabytków architektury, dzieł sztuki, przywołuje też obrazy zniszczenia dokonanego przez ludzi i czas. Wyszukuje miejsca i osoby, do których nikt wcześniej nie dotarł, odkrywając historie, z których niemal każda jest pasjonującą opowieścią. Zamiłowanie to sprawiło, że stał się autorem wielu albumów i wystaw o kresowej tematyce".

Dorota Janiszewska-Jakubiak
Zastępca Dyrektora
Departament Dziedzictwa Kulturowego
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego