Wykład UTW: Rosyjscy bardowie
23 listopada 2009
Wykład „Rosyjscy bardowie” - prof. Alicja Wołodźko-Butkiewicz.
Wykład poświęcony był twórczości rosyjskich poetów, a zarazem wykonawców własnych pieśni i ballad; towarzyszyła mu prezentacja wybranych, najbardziej popularnych nagrań.
Słowo „bard” oznaczało niegdyś średniowiecznych celtyckich pieśniarzy i poetów; dziś nazywamy tak artystów śpiewających własne utwory poetyckie przy akompaniamencie instrumentu muzycznego, najczęściej gitary. W Rosji przyjęło się też określenie „pieśń autorska”.
Pieśń ta ma w Rosji bogate korzenie, zarówno ludowe jak literackie, począwszy od XIX wieku. Słynnym jej reprezentantem był Apollon Grigoriew, m.in. autor piosenki „Oczy czarne” oraz wielu innych utrzymanych w konwencji cygańskiego romansu. W pierwszej połowie XX wieku najwybitniejszym twórcą pieśni autorskich był Aleksander Wertyński (1889-1957) – poeta, kompozytor i aktor kabaretowy. Ponieważ wiele lat spędził on na emigracji, toteż motywem wielu jego piosenek jest tęsknota za utraconą ojczyzną. Ale również i miłość, najczęściej tragiczna, niespełniona.
Największą wszakże popularność pieśń autorska zyskała w Rosji lat 60. minionego wieku. Była wówczas jedną z odmian twórczości niezależnej, wolnej od indoktrynacji, często (choć nie zawsze) politycznie opozycyjnej. Najbardziej znani jej ówcześni reprezentanci to Bułat Okudżawa (1924-1997), wysoko ceniony także w Polsce, zaprzyjaźniony z Agnieszką Osiecką, Aleksander Galicz (1919-1977), Władimir Wysocki (1938-1980), a także Nowela Matwiejewa (ur. 1934), Jurij Wizbor (1934-1984), Michaił Anczarow (1923-1990), Aleksander Gorodnicki ( 1933 -). Piosenki i ballady tych oraz wielu innych bardów rosyjskich można znaleźć na stronie internetowej www.bards.ru