Wykład UTW: Historia soli i cukru

Sól

9 grudnia 2024, poniedziałek, godz. 11.00

Wstęp wolny. 

Serdecznie zapraszamy na wykład „Historia soli i cukru”, który wygłosi prof. dr hab. Hanna Krajewska, dyrektorka Archiwum Polskiej Akademii Nauk w Warszawie.

Wykład realizowany z Pakietów edukacyjnych dla mazowieckich seniorów Stowarzyszenia Radomskie Centrum Przedsiębiorczości. Zadanie publiczne sfinansowane ze środków z budżetu  Samorządu Województwa Mazowieckiego.

Poniedziałkowy wykład UTW Zacisze był słodko słony. 
prof. dr hab. Hanna Krajewska, dyrektorka Archiwum Polskiej Akademii Nauk w Warszawie przybliżyła historię soli i cukru.Sól to jedyna skała, którą zjadamy. Od wieków kojarzona była z płodnością. 
O niezwykłych właściwościach soli przekonani byli już Rzymianie, którzy używali jej do konserwacji żywności i pielęgnacji. Jednakże cena soli w średniowieczu urosła do takiego poziomu, która dziś wywołałaby zdumienie. 
Najdroższa sól świata pochodzi z Danii, zwana jest białym złotem. Jest tak cenna, bo nie jest zwyczajną solą morską, chociaż faktycznie, pochodzi z wód Bałtyku. Do jej wyrobu używa się wody podziemnej, która pobierana jest ze specjalnej studni. 1 kg kosztuje ponad 400 złotych. 
Camargue to marka soli morskich pochodzących z rejonu Parku Krajobrazowego na południu Francji. 
Prelegentka zachęcała do zwiedzenia Salzburga, czyli Zamku Solnego, miasta leżącego w Austrii w pobliżu granicy z niemiecką Bawarią. Zamieszkuje je ok. 150 tys. mieszkańców. Salzburg jest czwartym co do wielkości miastem w Austrii i zdecydowanie wartym zobaczenia. Nazwa miasta pochodzi od barek przewożących sól na rzece Salzach. 
W drugiej części wykładu słuchacze UTW Zacisze poznali historię cukru. Cukier trzcinowy to najstarsza znana odmiana cukru, odkryta 5000 lat temu na Dalekim Wschodzie, pozyskiwana z łodyg trzciny cukrowej. 
Prelegentka przytoczy los niewolników, którzy ciężko pracowali przy produkcji cukru z trzciny cukrowej. Produkcja została udomowiona na Nowej Gwinei. Kiedy rozpoczęła się epoka wielkich odkryć geograficznych, na portugalskiej Maderze i hiszpańskich Wyspach Kanaryjskich funkcjonowały cukrownie dostarczające całkiem pokaźnych zysków.
Cukier był bardzo drogi i delektować się nim mogły tylko elity i magnaci.  Na każdym polskim stole stanął dopiero z nadejściem XX wieku. W latach trzydziestych XX wieku ruszyła wielka kampania reklamowa zachęcająca do spożywania cukru.  Na dobre trafił do polskich domów stosunkowo późno w porównaniu do Zachodniej Europy. 
Słuchacze dowiedzieli się podczas wczorajszego spotkania kim były czekoladziarki. Obraz autorstwa Jean-Étienne Liotard, Czekoladziarka, ok. 1744 zrobił duże wrażenie.
Spotkanie zakończyło się słodką opowieścią o cukrze, kakao, kawie i wielkich baronach słynących z  tradycji, pasji, sztuki w cukiernictwie. 
Wykład zrealizowany został z  Pakietów edukacyjnych dla mazowieckich seniorów Stowarzyszenie Centrum Przedsiębiorczości. Zadanie publiczne sfinansowane ze środków z budżetu Samorządu Województwa Mazowieckiego.
Kochamy Mazowsze